لایه GIS پهنه بندی اقلیمی ایران

پهنه بندی اقلیم چیست و چه کاربردی دارد ؟

کشو ایران سرزمینی بسیارمتنوع است این گوناگونی درتمام ویژگی های جغرافیایی آن از مسائل انسانی گرفته تا خصوصیات طبیعی به چشم می خورد شاید بتوان گفت که بهترین جلوه گاه این همه تنوع و گوناگونی آب و هوای کشور می باشد. هیچکدام از ویژگی های جغرافیایی به اندازه ی پراکندگی مکانی و زمانی عناصر آب و هوایی تنوع نشان نمی دهند این ناهماهنگی و نایکنواختی عناصر آب و هوایی در پوشش گیاهی، نوع خاک و روش زندگی مردم اثرگذاشته است. یکی از عامل سازنده ی محیط زیست و شاید از اساسی ترین آنها اقلیم است. شناخت اقلیم ، در بررسی فعالیت های مختلف انسان در زمینه های گوناگون چون کشاورزی ، محیط زیست ، شهرسازی ، حمل ونقل و جهانگردی نخستین و ضروری ترین مرحله است زیرا در بین علوم مربوط به زمین کمتر دانشی است که نیازمند به اقلیم شناسی نباشد.

تقسیمات اقلیمی ایران به چهاردسته‌ی اصلی اقلیم معتدل و مرطوب (سواحل جنوبی دریای خزر)، اقلیم سرد (کوهستان های غربی)، اقلیم گرم و خشک (فلات مرکزی) و اقلیم گرم و مرطوب (سواحل جنوبی) دسته بندی می‌شود.

اقلیم معتدل و مرطوب
سواحل دریای خزر دارای آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان، رطوبت زیاد هوا و اعتدال درجه حرارت می باشد. دمای هوا در روزهای تابستان معمولاً بین 25 تا 30 درجه ی سانتیگراد و شب ها بین 20 تا 23 درجه سانتیگراد و در زمستان معمولاً بالای صفر است. بارش در تابستان نیز اغلب به صورت رگبار می باشد. شهرهای رشت، بندر انزلی، بابلسر و گرگان در این منطقه قرار دارند.

اقلیم سرد
کوهستان های غربی که دامنه های غربی رشته کوه های مرکزی ایران را شامل می شوند با توجه با اینکه میانگین دمای هوا در گرمترین ماه سال در آن ها بیش از 10 و میانگین حداقل دمای هوا در سردترین ماه کمتر از 3- درجه سانتیگراد است. در این اقلیم زمستان ها طولانی، سرد و سخت بوده و چندین ماه از سال زمین پوشیده از یخ است. میزان بارندگی در تابستان کم و در زمستان زیاد است. فصل بهار کوتاه است و زمستان و تابستان را از هم جدا می کند. شهرهای تبریز، ارومیه، سنندج و همدان در این اقلیم قرار دارند.

اقلیم گرم و خشک:
در این اقلیم که بیشتر مناطق نیمه استوایی را شامل می شود، به دلیل وزش باد هوا بسیار خشک است. تابش مستقیم آفتاب در این مناطق شدید است. آسمان این مناطق، در بیشتر مواقع سال بدون ابر است ولی معمولاً بعد از ظهرها در اثر گرم شدن و حرکت لایه های هوای نزدیک به زمین، مه و طوفان گرد و غبار پدید می آید.
رطوبت کم و نبودن ابر در آسمان باعث می شود دامنه ی تغییرات دمای هوا در این مناطق بسیار زیاد شود. در تابستان، تابش آفتاب در طول روز سطح زمین را تا 70 درجه ی سانتیگراد گرم می کند. در حالی که در هنگام شب به 15 درجه ی سانتیگراد یا پایین تر می رسد. زمستان ها سخت و سرد و تابستان ها گرم و خشک است. این اقلیم شامل منطقه ی بیابانی و نیمه بیابانی می شود.

منطقه نیمه بیابانی:
دامنه ها و کوهپایه های ارتفاعات شمالی، غربی و جنوبی از رطوبت بادهای مرطوبی که از فراز آن ها می گذرد تا حدودی استفاده می کنند. البته هر چه از غرب به شرق نزدیک می شویم، اثر بادهای مرطوب کاهش و خشکی هوا افزایش می یابد.

منطقه بیابانی:
چاله های پست مرکزی، شرقی و جنوب شرقی ایران دارای آب و هوای خشک بیابانی است. اختلاف زیاد درجه حرارت هوای تابستان و زمستان، همچنین اختلاف زیاد درجه حرارت هوای شب و روز از ویژگی های مناطق نیمه بیابانی است. منطقه ی دشت لوت ، کمترین میزان رطوبت نسبی در ایران را دارد که به احتمال قریب به یقین، گرمترین منطقه آن نیز محسوب می شود. تهران، مشهد، اصفهان و شیراز از جمله مناطق نیمه بیابانی و شهرهایی چون زاهدان و یزد از جمله مناطق بیابانی محسوب می شوند.

اقلیم گرم و مرطوب:
سواحل جنوبی ایران که به وسیله ی رشته کوه های زاگرس از فلات مرکزی جدا شده اند، تابستان های بسیار گرم و مرطوب و زمستان های معتدل دارند. در این مناطق حداکثر دمای هوا در تابستان به 35 تا 40 درجه ی سانتیگراد و حداکثر رطوبت نسبی آن به 70 درصد می رسد. در این اقلیم رطوبت هوا در تمام فصل های سال بالاست و به همین دلیل اختلاف درجه ی حرارت هوا در شب و روز و در فصل های مختلف کم است. در این مناطق تابش آفتاب زیاد است. شهرهای بندرعباس، جاسک، آبادان و اهواز دارای آب و هوای گرم و مرطوب هستند. به طور کلی میزان بارندگی در سواحل خلیج فارس منظم تر از سواحل دریای عمان است. سواحل دریای عمان تحت تأثیر بادهای موسمی اقیانوس هند قرار دارند و دارای باران های نامنظم و خشکسالی های فراوان هستند.

ویژیگی های Shapefile پهنه بندی اقلیمی کشور :

سیستم مختصات : WGS-84

سیستم تصویر : لامبرت

تعداد عارضه : 208

نوع لایه : Polygon