ارزیابی تولیدات ماهوارهای آب قابل بارش از سنجنده ی مادیس با داده های زمینی

کمبود بارش ها در ایران سبب گردیده تا ایران در زمره کشورهایی قرار گیرد که با درجاتی از بحران آب رو به رو هستند. متوسط بارش ها در ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در جهان است. در نتیجه مدیریت صحیح آبهای تجدید شونده در ایران بسیار حائز اهمیت است. یکی از ابزار مدیریتی در این زمینه، آگاهی از میزان کل آب قابل بارش (TPW) در جو و تخمین سهم این آب در بارش ها و تامین نیاز آبی گیاه است. رطوبت جو یکی از منابعی است که میتواند تامین کننده بخشی از نیاز آبی گیاه به شمار رود. هر چند که الزاما بخار آب موجود در ستون جو که قابلیت بارش دارد، به مفهوم نزولات جوی نخواهد بود. اینکه چه مقدار از این آب به سطح زمین خواهد رسید به بسیاری از پارامترهای جوی از قبیل دما، فشار جو، جهت و سرعت باد و غیره بستگی دارد. با آغاز به کار ماهواره‌های هواشناسی امکان برآورد حجم بخار آب قابل بارش با کمک باندهای جذبی بخارآب و باندهای حرارتی در هر زمان و مکان و در هر مقیاسی ممکن گردیده است. در این مطالعه برآورد آب قابل بارش در لایه نزدیک سطح زمین با استفاده از تولیدات ماهوارهای سنجنده MODIS صورت پذیرفته است. بدین منظور پس از دریافت تولیدات ماهوارهای آب قابل بارش از باندهای فروسرخ نزدیک از MOD05 و انجام پردازش های اولیه شامل برش مکانی، چسباندن لایه ها و اعمال ضرایب تبدیل، آب قابل بارش در محل ایستگاه های هم دیدی استان گیلان از 18 می تا 4 جولای سال 2012 که منطبق با فصل رشد برنج است، استخراج گردید و سپس با مقادیر ایستگاهی رطوبت نسبی و دما مقایسه گردید. نتایج ارزیابی تولیدات ماهوارهای آب قابل بارش با داده های ایستگاهی رطوبت نسبی، حاکی از همبستگی 58 تا 72 درصدی بین این داده ها در کلیه ایستگاه های همدیدی استان گیلان می باشد. داده های ماهوارهای آب قابل بارش با داده های ایستگاهی دما از همبستگی مناسبی برخوردار نبود. همچنین تصاویر ماهوارهای آب قابل بارش به خوبی تغییرات بخار آب موجود در جو را قبل،زمان بارش و پس از بارش بازگو می کند.